Aikido ruhsal uyumun yoludur. "Kurucu'su Morihei Ueshiba yıllarca süren uzun, son derece yoğun çalışmalar, araştırma ve geliştirmeler sonucunda onu ortaya çıkartmıştır. Aikido doğa ile bütünlesmek ve onunla tek bir parça olmaktır. Ne düello, ne müsabaka, ne rakip ne de hasım vardır. Sadece ruhumuz ve evrenin ruhu ile uyumlu bir eylemdir söz konusu olan. Aikido işte bu uyumun vücutla ifadesidir.
Aikido uzlasma ve barışın yoludur. Bu anlamda doğadaki tüm varlıklarla "bir" olmanın da vücutla ifadesidir. "Kurucu"nun da söyledigi gibi "uzlaşma ve barışın büyük yoludur ki o yolda pusulanın gösterdiği yön, tüm dinlerin cennet olarak tanımladığı yüce evrendir.
Yol" kavramını kazanmak için AİKİ-ZAFERİ durumunu kavramış olmamiz gerekmektedir. Bu tecrübe ancak ve ancak hiçbir zaman bitmeyecek Aikido çalışmaları ile edinilebilir. AİKİ-ZAFERİ veya MASAGATSU AGATSU -şu anlama gelir "Gerçek, zaferin kendisidir. Bu nedenle ben zaferle doluyum" Zaferler gerçeklerle kazanılacaktır. Bu yolda sarsılmaz bir inançla tüm kötülüklerin üzerine gidilir ve bu yürüyüş daha ileriye götürülse ne yanlışın ne de doğrunun oldugu duruma ulaşılır. Bu noktaya ulaşırken bu zaferi biz kendi üzerimizde de kazanmalı, gerçek zafere ulaştığında biz de kendi üzerimizde zafere ulaşmalıyız. Böylece herbirimize verilmiş olan görev yerine getirilmiş olacaktır. Gerçekten bu görevi yüklenirseniz o sizin kendinizi tatmin etmenize izin vermeyecektir, bu mümkün de değildir.
Tüm Japon tarihi boyunca Japonlar "budo"nun (savaş yolu, savaş sanatı) esasının onun ruhunda yattığında inanmışlardır. Ünlü kılıç ustalarının kendi benlikleri üzerinde kontrollerini kaybederek mutsuz ve perişan olduklarına çok rastlanmıştır. Bu kayıtlar bize MASAGATSU AGATSU (AIKI-ZAFERI) üzerine iyice egilmemiz gerektigini göstermektedir. "Kurucu" Morihei Ueshiba fiziksel teknikler üzerine son derece yogun inceleme ve arastirmalar yapmis olmasina ragmen onun ruhsal egitimi pek çok aci tecrübe ve zorluklarla geçmis, bazen çok büyük sorunlarla karsilasmistir. Çalismalarini yogunlastirdikça fiziksel, teknik kusursuzlugun ve ulasilan gücün yetersiz oldugunu görmüs ve bunlar arasinda bir tatmine ve uyuma ulasamamistir. Bunun üzerine arastirmalarini ruhbilim dünyasinda sürdürmüs, kendisi ve fikirlerinin gelisimi için oradan bu kalin duvarda bir yirtik olusturmayi basarabilmistir.
"Kurucu" Morihei Ueshiba o ani söyle anlatir; "ruhsal bir ilhama ulasmistim ve kendimi yeniden dünyaya gelmis, altindan yapilmis Maltreya Bodhisattva gibi hissediyorum..." Bu an Aikido'nun baslangiç noktasi olmustur. Onun "ruh, vücut ve akil tek bir yapida bütünlesmelidir." Sözleri Aikido'nun altinda yatan sirri, gerçegi isaret etmektedir ki, o bunu son derece titiz çalismalarla elde etmistir. Çalismalari önce bedeni ile yürütmüs sonra akil yoluyla gelistirmis ve "yol"a ulasmistir.
Sunu unutmamaliyiz ki Aikido herseye ragmen bir "BUDO"dur.
Güçlü olmaliyiz. Ne tür kötülükle karsilasirsak karsilasalim onu yolumuzdan süpürüp atmali ve adaleti korumaliyiz. Alkido, son derece dikkatli çalismalarla ortaya çikmistir. Esasinin evrenin doga kanunlarina uyumlu oldugu kabul edilir ve o evrenin ruhuna basariyla ulasir. Tüm vücut bu ruhla doludur. Herhangi birinin umdugunun çok üzerinde bir güç ondadir ve disariya uzanmaktadir.
"Kurucu" söyle der; "Bu dünya insanlarca yönetilmektedir. Bu bir insanlar evrenidir. Gözlerinizi kapattiginizda hiçbir sey göremezsiniz. Ego'nuzu ve hirslarinizi terkederseniz tüm evren sizin olacaktir. Aiki, evrenle ruhsal ve bedensel bir asimilasyondur." Evrenle ruhun birlesmesi durumu Aikido'da bir "üstün durum" halidir. Bu nedenlerle o "bütünlesmenin, evrensellesmenin budosu" diye anilmaktadir.
Yine "Kurucu" söyle demistir; "Aiki gerçegin kendisini tanimlar. Bize saldirmakta olan insanlarla biraraya gelip sevgiyle barisma yoludur. Onlar hiddet içinde saldirirken siz tebessümle karsilayin, barisi sunun. Bu Aiki'nin gerçek yoludur." Eger bu ögretiyi kavrayamazsaniz ögrendiginiz Aikido sadece savasmaya yarar ve onun sirrina hiçbir zaman ulasamazsiniz. Belki Aikido'nun nasil birsey oldugu hakkinda bu sunus yazisindan birseyler kavramissinizdir ancak gerçek anlamina sadece sabirla, çalismalari sürdürerek ulasilabilir.